Breed, oude foto
Breed, 1982
BreedStraatbeschrijvingHet Breed was tot 1426 vestinggracht; na de omwalling van dat jaar die onder andere liep langs Veemarkt, Scharlo en Dubbele Buurt, werd dit water een gewone stadsgracht.
Het Breed heette toen nog Smerig(e) Horn (op de kaart van Blaeu, 1649, echter Smeergorre) wat betekent: smerige hoek, wellicht naar de onwelriekende bedrijven in deze uithoek van de stad.
Het water ervan stond via de Turfhaven in open verbinding met de Zuiderzee; aan de andere kant kwam het uit in de gracht langs wat nu de Dubbele Buurt heet.
Op de kaart van P. Utenwael, 1596, is een overtoom te zien bij het Achterom. Deze is later vervangen door een stenen pijp en een schutsluis (zie kaart Velius, 1615).
In 1618 werden gracht en kaden verbreed, waarvoor de hele noordelijke straatwand werd afgebroken; 25 voet achterwaarts werden de nieuwe huizen gebouwd. In 1665 werd het gedeelte Nieuwe Noord—Grote Noord gedempt, echter met behoud van een doorstromingssysteem naar de Turfhaven.
Na een uitbaggeringspoging in 1741 stortte een deel van de kademuren in, waarna besloten werd de gehele overige gracht te dempen.
Hierdoor ontstond een voor Hoorn zeer brede straat, die dan ook de naam 't Breed kreeg; niet Bredestraat of iets dergelijks omdat Hoorn al een Breestraat (in de buurt van de Grote Kerk) kende die niet het resultaat van een demping was.
De oude benaming van Smerighorn is echter nog tot in onze eeuw in gebruik geweest.
De waterpomp midden op straat, die in het begin van deze eeuw moest wijken voor het verkeer, gaf aanleiding tot de oude Hoornse zegswijze: Loop naar de pomp van het Breed. 
